Szlakiem tradycji

Szlakiem tradycji
Loading the player ...
Polska
1936
Duration:
0:05:04
Signature: MF.218
Screenwriter: Szczęsny Mysłowicz
Director of Photography: Szczęsny Mysłowicz
overview
About the film

Film ukazujący stare tradycje Krakowa: lajkonika, króla kurkowego, jarmark. Otwarcie i obchody Dni Krakowa w roku 1936.

Time: lata 20. XX wieku, lata 30. XX wieku
Place: Kraków
Rights: dzieło osierocone (dyspozytariusz Filmoteka Narodowa)
Sound format: brak
Aspect ratio: 4:3
Colour: czarno-biały
Language: pl
sequence description
00:00:00:00Plansza tytułowa: SZLAKIEM TRADYCJI.
00:00:08:22Kraków. Zabudowania nad Wisłą.
00:00:12:21Lajkonik tańczący na ulicach Krakowa. Ludzie zebrani na ulicy i balkonach oglądają występ.
00:00:50:04Barbakan. Strażnicy chodzą po Barbakanie, zajmując pozycje do strzelania.
00:01:32:01Strzelanie do drewnianego kura.
00:01:44:16Zbliżenie na króla kurkowego.
00:01:51:03Uroczysty pochód króla kurkowego przez miasto. Mężczyźni ubrani w oficjalne stroje.
00:03:42:14Wejście na Jarmark Krakowski. Stoisko Okocimia i budynek z szyldem „Karczma Rzym”.
00:03:54:13Kobiety i mężczyźni w strojach krakowskich prezentują tańce ludowe.
00:04:26:02Różne stoiska, m.in. bar Pod Lajkonikiem.
00:04:33:10Wesołe miasteczko. Zabawy na karuzeli.
00:04:48:19Obóz skautów. Maszerujący harcerze.
00:05:02:21Plansza tekstowa: KONIEC.
hide tab
CONTENT

Kraków, Zwierzyniec. Klasztor i kościół Norbertanek. Lektor opowiada o sięgającej XIII wieku tradycji lajkonika, który wyrusza ze Zwierzyńca na krakowski Rynek w święto Bożego Ciała. Lektor przypomina legendę o udziale krakowskich flisaków (włóczków) w rozgromieniu tatarskiego najazdu. Od tego czasu corocznie wychodzi ze Zwierzyńca pochód lajkonika, otoczonego świtą pachołków. Lajkonik otoczony tłumem gapiów. Lajkonik wbiega na dziedziniec klasztoru Norbertanek. Zgodnie z tradycją lajkonik składa hołd ksieni norbertanek. Rytuał obserwują tłumy ludzi zgromadzonych na dziedzińcu. Porządku pilnują ubrani w stroje z epoki pachołkowie lajkonika. Lajkonik na trasie pochodu. Pierwszy przystanek lajkonika na ulicy Zwierzynieckiej. Lajkonik, przypomina lektor, chętnie rozdaje razy gapiom przy pomocy drewnianej buławy.
Lektor przypomina o tradycji wyboru króla kurkowego przez krakowską konfraternię strzelecką. Brama Floriańska i przylegające do niej fragmenty murów obronnych Krakowa. Lektor wyjaśnia, że obrzęd ma swoje początki w XIII wieku. Widok ubranych w stroje z epoki strażników miejskich na ganku Barbakanu. Lektor opowiada, że rytuał związany był z pogotowiem obronnym, do którego zobowiązane było krakowskie mieszczaństwo. Strażnicy przechadzają się po gankach dla straży. Lektor opowiada, że miasto było otoczone murami obronnymi. Mieszczanie musieli szkolić się w sztuce strzeleckiej, aby brać czynny udział w obronie miasta. W niszach okiennych na ganku Barbakanu stają członkowie Bractwa Kurkowego z kuszami, w strojach wzorowanych na dawne stroje szlacheckie. Członkowie bractwa pozorują, że celują do kogoś z kuszy. Lektor objaśnia, że zawody o miano króla kurkowego odbywają się na strzelnicy bractwa. Ogród bractwa strzeleckiego przy ulicy Lubicz i strzelnica bractwa. Lektor informuje, że ten, kto celnym strzałem strącił ostatni kawałek drewnianego kura, zostawał królem kurkowym. Jeden z członków bractwa przymierzający się do oddania strzału. Drewniany kur, do którego bracia oddają strzały. Koniec zawodów. Zwycięzca, po którego strzale kur spadł na ziemię, stoi i prezentuje kura podziurawionego od strzałów. Za nim stoi tłum braci.
Uroczysty pochód braci z symbolami bractwa i flagami. Pochód wychodzi z neogotyckiego pałacyku bractwa wybudowanego w ogrodzie przy ulicy Lubicz. Tłum widzów obserwujących pochód. Pochód przechodzi przez Barbakan. Pochód przechodzi przez Bramę Floriańską. Brat ustępujący z tronu króla kurkowego niesie zawieszonego na szyi na łańcuchu srebrnego kura. Obok ustępującego króla idą marszałkowie bractwa z ozdobnymi laskami marszałkowskimi, członkowie dworu króla i giermkowie. Pochód idzie ulicą Floriańską. Orkiestra gra marsza, w rytm którego pochód zmierza na Rynek. Pochód w drodze na Rynek i wieże kościoła Mariackiego. Pochód bractwa na Rynku przy kościele Mariackim. Pochód przy wieży ratuszowej i budynku tzw. odwachu (posterunek) przy Sukiennicach. Na schodach wieży ratuszowej zaimprowizowana mównica. Przemawia ustępujący król kurkowy. Srebrny kur. Dalsze uroczystości związane z intronizacją nowego króla kurkowego i przekazaniem mu symbolu jego władzy - srebrnego kura.
Jarmark Krakowski. Krakowskie Błonia. Wstęga rozpięta między drewnianymi słupami z napisem „Jarmark Krakowski". Lektor objaśnia, że jarmark należał do imprez cieszących się największym powodzeniem. Stoiska z rękodziełem. Drewniana chata z bali kryta strzechą. Na chacie napis „Karczma Rzym". Na dole mniejszymi literami reklama „Oryginalne pieczone parówki na sposób amerykański, szt. 50 gr". Obok napis: „Piwo: duże 50 gr., małe 22 gr". Pary tańczące przed wiejską chatą, goście krakowskiego wesela. Wszyscy w tradycyjnych strojach krakowskich. Przez okno wyglądają kobiety. Jarmark krakowski na Błoniach. Widok baru Pod Lajkonikiem. Nad barem figurka przedstawiająca Lajkonika. Stoisko Browaru Krakowskiego. Na dachu reklamowa figurka smoka wawelskiego. Tłumy ludzi między stoiskami. Widok wesołego miasteczka. Napis reklamowy „Wesołe miasteczko" rozwieszony między słupami. Karuzela, tzw. diabelski młyn. Karuzela – samochodziki. Karuzela – łódki.
Obóz skautów okręgu krakowskiego na Błoniach. Namioty. Straż przed popiersiem (najprawdopodobniej Józefa Piłsudskiego).

hide tab
comment
komentarz eksperta

W pierwszej części filmu dotyczącej procesji lajkonika w Krakowie Mysłowicz wykorzystał zdjęcia ze swego filmu „Lajkonik" z 1929 roku. W drugiej części reżyser wykorzystał zdjęcia z własnego filmu „Kraków – Bractwo Kurkowe". W trzeciej części wykorzystano niewielki fragment filmu „Wesele krakowskie" z 1929 roku (reż. Szczęsny Mysłowicz), który został wpleciony między sekwencje ukazujące Jarmark Krakowski na Błoniach. Z użytych materiałów tylko zdjęcia do sekwencji przedstawiających Jarmark Krakowski i obóz skautów powstały w drugiej połowie lat 30. XX wieku.

hide tab